غذاهای سنتی سیستان و بلوچستان
همچون سایر نقاط کشورمان نان، عمدهترین ماده غذایی در سیستان و بلوچستان است. دهها نوع نان ویژة این استان، به مناسبتهای مختلف پخت میشود. به عنوان مثال در سیستان علاوه بر نان لواش، تافتون، کلوچه، تابهای و چَلْبَکْ ( ?albak) از آرد گندم نوعی نان به نام قلیفی ( qalefy)، پخته میشود.
طرز پختن این نان به این شکل است که آرد را پس از ورز دادن بسیار، به صورت یک نوار پهن درمیآورند و آن را شبیه رولت میپیچند تا به حالت مدور درآید. آنها را درون یک دیگ مسی کاملاً چرب میگذارند و پس از آن در زیر ذغالهای گداخته تنور میگذارند تا کاملاً بپزد. این نان به رنگ قهوهای در میآید و بسیار خوشمزه است. در سیستان این نان را خالی و بدون غذا میخورند.
نان در بلوچستان، نیز انواع مختلفی دارد. به عنوان مثال، نوعی نان به نام هلکاری ( halekary) که همان چلبک سیستانی است، وجود دارد. جهت پخت آن خمیر درست شده را به صورت قرصهای کوچکی، در روغن سرخ میکنند. این نان مخصوص سفرة صبحانه است.
انواع دیگری از نانها مثل لواش، گرده (gerdeh)، سیسرک (syserk)، پناری (ponary) و نانهایی که روی تابه پخته میشود، نیز در بلوچستان مصرف میشود.
بلوچها همراه با نان خورشهایی نیز مصرف میکنند که به آن عموماً واداپ (vadap) گفته میشود. در انواع خورشهای طبخ شده در بلوچستان، ادویههای تند و پیاز فراوان استفاده خاصی دارد و گوشت بز بیشتر از گوشت سایر دامها مصرف میشود.
“تنوری” یکی از غذاهایی است که عمدتاً جهت مجالس مجلل طبخ میشود و آن عبارت است از به سیخ کشیدن یک لاشه کامل گوشت قرمز است. سپس آن را در تنور میگذارند.
از جمله خورشهای سیستانی کشک زابلی، اوجیزک ( owjyzak) و آبگوشت است.
کشک زابلی: مادهای است زردرنگ از ترکیب ادویه، زردچوبه، گندم بلغور شده و دوغ. این مجموعه را به مدت یک هفته الی ده روز در کیسة نخی میگذارند، سپس آن را درآورده و پس از ورزدادن، پودر میکنند.
کشک زابلی به صورت یک غذای کامل و مقوی در مدت کوتاهی طبخ میشود.
اوجیزک: شبیه اشکنههای امروزی است، منتهی در ساخت آن تنها آب و پیاز و روغن و ادویه مخصوص محلی بهکار برده میشود.
در تهیه آبگوشت محلی نوعی ادویه که به آن (آچار a?ar) میگویند، به کار برده میشود. آچار ترکیبی است از خمیر: پیاز، آرد گندم جوشیده و زردچوبه. آچار به شکل دایرههای کوچک، خشک و به نخ کشیده میشود و به انواع خورشها از جمله آبگوشت، طعم و لعاب میدهد.
امروزه با توجه به ارتباط فرهنگها و بهبود شرایط اقتصادی، تغذیه هیچیک از اقوام منحصر به تهیه غذاهای سنتی نیست، در سیستان و بلوچستان نیز به همین دلیل هماکنون انواع خورشها و پلوها و سایر طعامهای ایرانی و حتی خارجی در لیست غذاهای رایج مردم قرار دارند.
در بلوچستان عمدتا بنا به اقلیم خاص منطقه ای غذای مخصوص به آن اقلیم طبخ می شود . برای مثال ماهی مهمترین غذای مردمان چابهار و کنارک است و انواعی از خوارک ماهی توسط آنها طبخ میشود و یا در آن بخشهائی از استان که درخت نخل وجود دارد غذاهای خرمائی بیشتر مورد مصرف است و در مناطقی با ظرفیت کشاورزی و دامپروری خوراکی هایی از گندم و گوشت حیوانات به مصرف می رسد.
"پترونگ" ( نوعی سبزی کوهی ) ،" راب" ( نوعی سبزی است که در هنگام سال تحویل به منظور بیرون رفتن درد از بدن استفاده می شود) و"بت" (مخلوطی است از برنج، ماشوسایرحبوباتبه همراهروغنو ادویه) غذای عمده مردم بلوچستان است . "اشکنه گشنیز" خوراک مردم سراوان است ."خوراک خرما" (ترکیبی از خرما ، نان ، برنج و حبوبات) مخصوص چابهاری ها است و"نان بلوچی" و "آچار" (نوعی ادویه) به عنوان غذاهای گیاهی در این منطقه صرف می شود . "آب گوشت" و بزقرمه" (گوشت به همراه فلفل قرمز و دارچین زردچوبه که در ظروف سفالی و به سبک غذاهای هندی پخته می شود) توسط میرجاوه ای ها خورده می شود .
"آب گوشت ماهی" و "ماهی نمک سود" غذای مخصوص نیک شهری ها است ."کله جوش" در زاهدان طبخ می شود که این ها در زمره خوراکی های حیوانی اند . "کنک" (نوعی حلوا و ترکیبی از خرما ، بادام ، پسته ، و شیرخرما شبیه مسقطی) در چابهار ، "شوده و ده"(ترکیبی از خرما ، کنجد ، بادم و پونه) در چابهار به عنوان غذاهای کانی دار مطرحند . دیگر خوراکی ها چون "مزک"، "بد"، "آبواد" و "پته" نیز در میر جاوه خورده میشود.
خوراک مردم منطقه سرباز
الف : انواع خوراک خرما
خرمای پاتی: ابتدا یک ظرفی بنام «پات» از برگ درخت پُرْک درست میکنند و آنگاه خرمایی را که با پا له کردهاند، با فشار در داخل آن قرار می دهند. این نوع خرما چندان مرغوب نیست زیرا گرد و خاک و حشرات از داخل درز و شکافهای پات به داخل نفوذ می کنند.
خرمای خُنبی: خُنب در واقع همان خمره است خرما را به دو صورت در داخل خُنب قرار می دهند: یا خرما را ساده و بدون پیرایه، با فشار در داخل خُنب قرار می دهند و یا اینکه آن را با شیرهای که قبلاً از میوه خرما گرفته اند و کَنجد و پوچینک، در داخل خُنب قرار می دهند. این نوع خرما بسیار مرغوب است و معمولاً خرمای مضافتی را بدین صورت نگاهداری می کنند.
خرمای هینزکی: هینزک همان پوست بز است که چربی آن را کنار میزنند و آن را نمک سود و دبّاغی کرده و خشک می کنند و معمولاً خرمای مضافتی را که قبلاً با پا له کرده اند، در داخل آن قرار می دهند این نوع خرما نیز مرغوب است.
خرمای حَلَبی: در این روش خرمای مضافتی یا انواع دیگر را بدون اینکه له کنند، در داخل حلب می چینند.
لَده: خوشه مضافتی را قبل از آنکه بطور صد درصد برسد، از درخت میبرند، هر دانه را نصف کرده و هسته آن را بیرون می آورند. آنگاه ریسمانی را از داخل سوراخ میوه ها عبور داده و آنها را به برج خانه ها آویزان می کنند تا خشک شوند و بعداً آنها را مصرف میکنند.
کَتُّک: مثل لده است با این تفاوت که میوه مضافتی را بصورت طولی می برند و هسته اش را بیرون نمی آورند و آنها را روی حصیری، در معرض تابش خورشید قرار می دهند. و بعد از خشک شدن می خورند.
هارگ: خوشه مضافتی را قبل از رسیدن کامل، از درخت می برند، میوه را از خوشه جدا کرده و در داخل دیگ بزرگی می جوشانند بعد از پخته شدن آنها را در معرض خورشید میگذارند تا کاملاً خشک شوند. معمولاً هارگها را در زمستان می خورند.
چانگال: ابتدا نان ضخیم و قطوری را بصورت نیمه پخته درست می کنند که بی نمک است سپس خرما را آنقدر با دست می مالند تا خوب نرم شود. آنگاه نان گرم را روی خرمای نرم شده می گذارند و با دست نان و خرما را بطور کامل با هم مخلوط می کنند و مقداری روغن را با ازگند سرخ کرده و با خرما مخلوط می کنند که غذای بسیار لذیدی درست میشود.
شیرگ: که از جوشاندن طولانی مدت خرمای رسیده بدست می آید واز آن حلوای محلی نیز درست می کنند و به جای مربا از آن هم استفاده می کنند.
ب: انواع نان
لواش: نان نازکی است که درتنور پخته میشود. بلوچها به تنور (ترون) می گویند.
خمیر: مثل نان لواش است با این تفاوت که اندکی ضخیم تر بوده و در تنور پخته می شود و معمولاً ترش است.
سِیسِرک: نانی است که روی تابه آهنی پخته میشود و چانگال را با آن درست می کنند.
پُرانی: این نان معمولاً اختصاص به کسانی دارد که در نقطه معیّنی ساکن نیستند و دارای تنور نمی باشند طرز پخت آن بدین طریق است که ابتدا روی یک زمین شنی، آتش را روشن میکنندو بعد از اینکه شن ها داغ شدند، اخگرها را کناری نهاده و خمیر را روی شنها قرار داده و روی آنرا با شنهای داغ می پوشانند و تقریباً بعد از نیم ساعت، خمیر را بیرون میآورند.
هَلَکاری: خمیر را به چانه های کوچک تقسیم کرده و آن را با غلطک مخصوصی بنام »بِیلَد« نازک می کنند، آنگاه روغن را در داخل یک دیگ کوچک سرخ کرده و چانه ها را در داخل آن قرار میدهند. معمولاً نان خوشمزه ای است.
دوتینّی: طرز پخت آن بدین صورت است که دو چانه را بطور جداگانه پهن کرده و روی هر کدام را روغن می مالند. آنگاه هر دو را روی هم نهاده، پهن می کنند و روی تابهای که مقداری روغن روی آن مالیده اند، قرار می دهند، تا پخته شود.
تیمّوش: خمیر را معمولاً به صورت آبکی در می آورند. آنگاه مقداری از این خمیر را با دست روی تابه آهنی پهن می کنند و نان خشک و نازکی درست میشود.
ج: برنج یا بت: برنج را معمولاً بصورت دمی درست می کنند و آنرا با آبگوشت یا ماهی یا حبوبات می خورند.
د : انواع خورشت یا واداپ یا نارشت : که معمولاً از عدس - لوبیا - ماش - باقلا و ... تهیه می شوند. همچنین نان را در داخل شیر ترید کرده می خورند. آبگوشت نیز درست می کنند.
ه : تباهیگ : طرز درست کردن آن بدین صورت است که پس از ذبح گوسفند یا بز، گوشت آنرا به تکه های نسبتاً بزرگی تقسیم میکنند و گوشت این تکهها را به صورت نازک در می آورند سپس در لابه لای این گوشتها انار و نمک سائیده شده می مالند و در معرض خورشید قرار می دهند تا خشک شوند. تباهیگ معمولاً غذای بسیار خوشمزه ای است.
و : انواع ترشیجات : ترشی لیمو که در لهجه محلی به آن «حرّام» میگویند و ترشی اَنبه که در لهجه محلی به آن «چتنی» می گویند و سایر ترشیجات موجود.
ز : جوشانده سبزیجات : در ماههای اسفند و فروردین که هوا نسبتاً معتدل و در اثر بارندگی های فصلی زمین سبز شده است، انواع سبزیجات خودرو زیاد است، لذا این سبزیجات را به خانه آورده، آنها را با داس یا چاقو خرد می کنند و پس از شستشو، آنها را در دیگ با مقداری آب می جوشانند آنگاه آب آنها را گرفته، با روغن و انار و ادویه سرخ کرده و با نان می خورند.
استان اردبیل در زمینه غذاهای سنتی و محلی نیز دارای شهرت است. مردم این استان به کیفیت خوراک اهمیت زیادی قایل هستند و از تمام انواع خوراکی های رایج در ایران در این خطه نیز استفاده می شود. برخی از خوراکی ها و غذاهای تهیه شده در این استان فقط خاص منطقه است که بسیار خوشمزه بوده و از جمله جاذبه های گردشگری این خطه به شمار می آیند.
آش دوغ معروف ترین غذای محلی اردبیل است که با ماست، سبزی، سیر، کوفته ریزه و برنج تهیه می شود و طعم بسیار خوبی دارد. در بلندی های اردبیل که سرما ی زیادی وجود دارد خوردن آش داغ محلی اردبیل خوشمزه ترین قسمت خاطرات گردشگران را تشکیل می دهد. عسل سبلان شهرت ملی دارد و در تمام ایران معروف است و لذا صبحانه های منطقه اردبیل با عسل، نان تازه و کره محلی از جذابیت های خاص خود برخوردار است.
دیگر غذاهای آذری چون: پیچاق قیمه، انواع کوکو، رشته پلو قیسی، اماج بایلدی، خورش هویچ، شیرپلو، باسترپلو، کوکوماه و... نیز در این استان به فراوانی طبخ می شوند. انواع ترشی های محلی، انواع سالادها از قبیل سالاد فلفل سبز، انواع مرباها از قبیل مربای گل، هویچ، آلبالو، بالنگ، لیمو، موز، پوست پسته و... برخی از مهم ترین چاشنی ها و دسرهای این منطقه هستند.
طرز تهیه فرنی
تقریبا به شکل شیر برنج می باشد با این تفاوت که در فرنی بجای برنج از آرد برنج استفاده می شود طرز تهیه آن هم به این صورت است که ابتدا مقدار لازم شیر را در داخل قابلمه ریخته و سپس تقریبا برای هر نیم لیتر شیر دو قاشق غذا خوری آرد برنج مخلوط می کنیم بعد روی شعله گذاشته و تا زمان جوشیدن ان را با قاشق در یک جهت حرکت می دهیم تا آرد برنج درته قابلمه سفت نشود بعد از جوش آمدن شعله را کمی ملایم می کنیم تا فرنی به آرامی بپزد .
معمولاً در منطقه پس از ریختن فرنی در بشقاب روی آنرا با دارچین کوبیده نقش و طراحی و تزیین می کنند و فرنی هم مثل شیر برنج با مربا گل و آلبالو و پسته در منطقه تناول می کنند این غذا در ماه مبارک رمضان در سفره های افطار بیشتر قابل مشاهده می باشد و گاهی فرنی را بجای آرد برنج با آرد بادام درست می کنند که برای بیماران خیلی مفید است که این نوع فرنی به حریره بادام معروف می باشد.
شیرینی سنتی شهر خلخال
مواد لازم جهت خمیر شیرینی:
زرده تخم مرغ 3عدد
ماست 150 گرم
آرد سفید الک شده 250 گرم
روغن 150 گرم
بیکینگپودر 5/1 قاشق مرباخوی سرصاف
مواد لازم جهت مغز قطاب:
مغز گردوی پودر شده 150 گرم
پودر شکر 150 گرم
عسل 2 قاشق غذاخوری
گلاب نیم استکان
هل آسیاب شده 1قاشق غذاخوری
پودر دارچین 1قاشق غذاخوری
پودر میخک 1قاشق چایخوری
عسل 500 گرم جهت غلطاندن قطابها
طرز تهیه:
- ابتدا تمام مواد خمیر (زرده تخم مرغ، ماست، روغن و بیکینگپودر) به جز آرد را با هم خوب مخلوط میکنیم. سپس آرد الک شده را آهسته آهسته به مخلوط اضافه میکنیم تا زمانی که خمیر یکدست شود و به دست نچسبد.
- خمیر را با وردنه پهن میکنیم (به ضخامت حدود 3 میلیمتر) و با یک قالب گرد به قطر 7 سانتیمتر آن را برش میدهیم.
- اکنون مواد لازم جهت مغز قطاب ( پودر شکر،2 قاشق غذاخوری عسل ، مغز گردوی پودر شده، گلاب، هل آسیاب شده، پودر دارچین و پودر میخک) را با هم خوب مخلوط کرده و بر روی خمیر برش خورده قرار میدهیم. سپس آن را از وسط تا کرده و لبههای خمیر را به صورت دالبر دالبر شکل میدهیم تا مواد کاملا درون خمیر قرار گیرد و مواد درون آن بیرون نریزد.
- اکنون سینی فر را خوب چرب کرده و شیرینیها را درون آن میچینیم. سپس در طبقه بالای فر با حرارت 220درجه سانتیگراد به مدت 20 دقیقه (تا زمانی که روی شیرینیها به رنگ طلایی در آید) قرار می دهیم.
- سپس 500 گرم عسل را درون ظرفی ریخته و روی شعله قرار میدهیم. دقت کنید عسل نباید بجوشد. سپس قطابها را درون آن به مدت 2 دقیقه غوطهور مینماییم تا عسل به خورد قطاب برود.
- سپس قطاب ها را از عسل خارج کرده و در آبکش قرار میدهیم تا عسل اضافی آنها برود.
پس از سرد شدن برای سرو کردن آماده است.
1
باور غلط : غلبه کار شدید بر افسردگی
افسردگی در مقطعی از زندگی حدود یک ششم از افراد تاثیر می گذارد، از اینرو راه حل های بومی و نیمه واقعی فراوانی در مورد این بیماری همگانی وجود دارد. یکی از عقاید چنین است : خودتان را درگیر کار کنید و احساس بهتری داشته باشید. برای نیمی از افسردگی ها ممکن است براستی کمک کننده باشد، اما افسردگی جانور متفاوتی است. پرکاری در واقع می تواند نشانه ای از افسردگی بالینی باشد، به خصوص در مردان.
2 --
باور غلط : این یک بیماری واقعی نیست
افسردگی یک بیماری جدی پزشکی و عامل عمده ناتوانی در بزرگسالان آمریکایی است. اما هنوز با یک غم و اندوه معمولی اشتباه گرفته میشود. شواهد بیولوژیکی این بیماری را می توان در اسکن مغز دید که نشان دهنده غیر طبیعی بودن سطح فعالیت است. مواد شیمیایی مهم مغز، که سیگنال های بین اعصاب را حمل میکند نیز به نظر می رسد در افراد افسرده، خارج از تعادل باشد.
3 --
حقیقت : مردان زیر رادار پرواز میکنند
ممکن است معشوقه و حتی دکتر، پی به افسردگی یک مرد نبرند. دلیلش این است که مردان کمتر از زنان، در مورد احساسات خود صحبت میکنند -- و بعضی از مردان افسرده، غمگین و ناراحت به نظر نمی رسند. در عوض ، مردان ممکن است تحریک پذیر ، خشمگین ، و یا بی قرار باشند. حتی ممکن است با برخی افراد، درگیر شوند. بعضی از مردان سعی میکنند تا از طریق رفتار بی پروا ، مشروب ، یا مواد مخدر، با افسردگی کنار بیایند.
4 --
باور غلط : افسردگی فقط خود- دلسوزی است
فرهنگ ما، قدرت اراده و توان روانی را تشویق میکند و به کسی که به پشت افتاده و ناله میکند به سرعت برچسب میزند. اما افرادی که افسردگی بالینی دارند، تنبل نیستند و یا به سادگی برای خود دلسوزی نمیکنند. و نه توان آنرا دارند که افسردگی را دور کنند. افسردگی یک بیماری پزشکی است – یک مشکل بهداشتی که با تغییرات در مغز مرتبط است. مانند بیماری های دیگر، معمولا با درمان مناسب بهبود می یابد.
5 --
حقیقت : هر کسی می تواند افسرده شود
شاعر یا فوتبالیست ، خجالتی یا خوش مشرب ، هر کس با زمینه هر قومیتی میتواند دچار افسردگی شود. این بیماری در زنان دو باربر شایعتر از مردان است ، اما این احتمال وجود دارد که زنان بیشتر به دنبال کمک باشند. اغلب برای اولین بار در اواخر نوجوانی یا دهه 20 عمر مورد توجه قرار میگیرد، اما یک بخشی از آن می تواند در هر سنی بروز کند. اگرچه تجربه های شخصی می تواند محرک افسردگی یا بطور ناگهانی سبب بروز آن شود.
6 --
حقیقت : افسردگی میتواند به آرامی وارد شود
افسردگی می تواند به تدریج بروز کند، که تشخیص آن را نسبت به یک بیماری ناگهانی، سختر میکند. روز بد به یک روز کسل کننده تبدیل میشود و شما شروع میکنید به فرار از کار ، مدرسه ، و یا مناسبت های اجتماعی. به یک نوع از آن، dysthymia گفته می شود، می تواند برای سالها به عنوان یک بیماری دائمی و در سطح پائین باقی بماند-- یک بی قراری بیصدا که مسیر زندگی و حرفه ای و روابط شما را تضعیف می کند. یا می تواند یک وضعیت شدید و عاجز کننده ای شود. با درمان آن، تسکین قابل توجهی در طول 4-6 هفته احساس میشود.
7 --
باور غلط : برای ادامه زندگی از دارو کمک بگیرید
با وجود پچ پچ های موجود در مورد کتاب ""Prozac Nation ، دارو تنها ابزار مورد استفاده برای رفع افسردگی است. و درخواست کمک به این معنا نیست که برای استفاده از داروهای تجویزی، تحت فشار خواهید بود. در واقع ، مطالعات نشان می دهد که "گفتار" درمانی مانند داروها، برای افسردگی خفیف تا متوسط کارائی دارد. حتی اگر شما مجبور باشید از داروهای ضد افسردگی استفاده کنید، احتمالا برای تمام طول زندگی نخواهد بود. دکتر شما کمک خواهد کرد که تا در زمان مناسبی داروهایتان را متوقف کنید.
8
باور غلط : افراد افسرده زیاد گریه میکنند
نه همیشه. بعضی از مردم هنگامیکه افسرده هستند، گریه نمی کنند و یا حتی عمل خیلی اندوهناکی انجام نمی دهند. در عوض آنها از لحاظ احساسی "تهی بودن" و ممکن است احساس بی ارزش و یا بی فایده بودن داشته باشند. حتی بدون علائم شدید ، افسردگی درمان نشده، مانع از زندگی پویا برای رسیدن به کمال و باعث خساراتی در خانواده میشود.
9 --
حقیقت : تاریخچه خانواده سرنوشت نیست
اگر افسردگی در شجره نامه شما وجود داشته باشد، امکان بالایی برای خطر ابتلا وجود دارد. اما این بدان معنا نیست که شما حتما به این اختلال دچار خواهید شد. افرادی که دارای سابقه خانوادگی هستند، می توانند به علایم اولیه افسردگی پی ببرند و بی درنگ اقدامات مثبتی انجام دهند—اعم از کاهش استرس ، ورزش بیشتر ، مشاوره و یا سایر درمانهای حرفه ای.
10
باور غلط : افسردگی بخشی از پیری است
اکثر افراد مسن چالش های پیری بدون افسردگی را بسر میبرند. اما هنگامی که رخ دهد ، ممکن است نادیده گرفته شود. سالمندان ممکن است غم و اندوه خود را پنهان کنند و یا نشانه های مبهم و متفاوتی داشته باشند، مانند اینکه : غذاها دیگرطعم خوبی نداشته باشند، دردها افزایش پیدا کنند، یا تغییر در الگوی خواب بوجود بیاید. مشکلات پزشکی ممکن است باعث افسردگی در سالمندان شود و افسردگی می تواند روند بهبودی حمله قلبی و یا عمل جراحی را آهسته کند.
11
حقیقت : افسردگی از زوال عقل ناشی میشود
در بزرگسالان مسن تر ، افسردگی می تواند ریشه اصلی مشکلات حافظه ، گیجی ، و در برخی موارد هذیان باشد. مراقبین و پزشکان، ممکن است به اشتباه این مشکلات را نشانه های زوال عقل ، و یا کاهش حافظه وابسته به سن بدانند. انجام درمان در اکثر افراد مسن مبتلا به افسردگی، مشکلات را برطرف میکند. روان درمانی به خصوص برای کسانی که نمی توانند یا نمی خواهند دارو مصرف کنند، مفید است.
12
باور غلط : صحبت کردن کارها را بدتر میکند
هرگز به افراد توصیه نشده است با صحبت کردن در باره مشکلات، موضوع را کش ندهند. امروزه ، شواهدی وجود دارد که با بحث های هدایت شونده توسط یک متخصص می توان کارها را بهتر ساخت. انواع مختلف روان درمانی با پرداختن به الگوهای تفکر منفی ، احساسات ناخودآگاه ، یا مشکلات رابطه، به درمان افسردگی کمک میکند. قدم اول صحبت کردن با یک متخصص اعصاب و روان است.
13
حقیقت : افکار مثبت ممکن است کمک کند
نصیحت قدیمی "به نکات مثبت هر چیزی تکیه کن" تبدیل به یک عملی شده است که می تواند مشکل افسردگی را آسان کند. به آن درمان شناختی - رفتاری گفته میشود (CBT). مردم راههای جدید تفکر و رفتار را یاد میگیرند. رفتار و خیالات منفی شناسایی و افکار خوش بینانه و خلق و خوی مثبت جایگزین میشود. استفاده تنها از CBT، یا بهمراه دارو میتواند برای بسیاری از مردم کارائی داشته باشد.
14
باور غلط : ناخشنودی نوجوانان از روی سرشت
اگر چه بسیاری از نوجوانان بی حوصله و اهل بحث و جدل هستند ، و توسط فیلم "نیمه پنهان" اغوا میشوند، غصه داربودن یا تحریک پذیری طولانی برای نوجوانان طبیعی نیست. هنگامی که ناخشنودی بیش از دو هفته طول می کشد ، ممکن است نشانه افسردگی باشد -- که در حدود یک نفر از هر 11 نوجوانان دچار میشوند. علائم دیگری که ممکن است نوجوان نیاز به کمک داشته باشد عبارتند از : غمگینی یا تحریک پذیری مداوم حتی با دوستان ، نداشتن هیچ لذتی از فعالیت های مورد علاقه ، یا افت ناگهانی در نمرات.
15
حقیقت : ورزش پزشک خوبی است
اکنون مطالعات خیلی خوب نشان می دهد که ورزش منظم و نسبتا شدید می تواند علائم افسردگی را بهبود ببخشد و مانند برخی از داروها، برای افراد مبتلا به افسردگی خفیف تا متوسط موثر باشد. یکی دیگر از تقویت کننده خلق و خوی، ورزش کردن با یک گروه یا یک دوست خوب است که به حمایت های اجتماعی او افزوده میشود.
16
باور غلط : درمان افسردگی سخت است
حقیقت اینستکه بسیاری از افرادی که اقدام به برطرف کردن افسردگی میکنند، موفق میشوند. در یک مطالعه بزرگ توسط موسسه ملی بهداشت روان ، نشانه های افسردگی 70 ? از مردم از طریق مصرف دارو از بین میرود -- اگرچه نه همیشه با یک بار مصرف دارو. مطالعات دیگری نشان می دهد که ادغام مصرف دارو و گفتار درمانی، حتی بیشتر موثر است.
17
حقیقت : افسردگی همیشگی نیست
برخی از وقایع زندگی باعث ناراحتی یا ناامیدی میشود ، اما منجر به افسردگی بالینی نمی شود. غم و اندوه پس از مرگ ، طلاق ، از دست دادن شغل ، یا تشخیص یک بیماری جدی طبیعی است. یکی از نشانه های نیاز به درمان : غم مستمر هر روزه، در بیشتر اوقات روز. وقتی افراد بطور منطقی سختی های دوران را پشت سر میگذارند، معمولا می توانند آشفته و یا برای مدت زمان کوتاهی شاد شوند.
18
حقیقت : امید به روزهای بهتر واقعیت دارد
در اعماق افسردگی ، ممکن است مردم فکر کنند که هیچ امیدی برای زندگی بهتر وجود ندارد. این ناامیدی بخشی از بیماری است، نه یک حقیقت. با درمان ، به تدریج تفکر مثبت جایگزین افکار منفی میشود. همزمان با پیشرفت خلق افسرده، خواب و اشتها معمولا افزایش میابد. و افرادی که برای گفتار درمانی به یک مشاور مراجعه میکنند، ممکن است مهارت مقابله ای بهتری در برابر تنشهای زمین گیر کننده زندگی کسب کنند.