مغز انسان در لحظه بیدار شدن از خواب همانند ""بوت شدن"" رایانه ‌است

هالیتوزیس عبارت است از استشمام بوی بد از دهان.البته خود شخص مبتلا به این ناراحتی ممکن است متوجه بوی بد دهان خود نباشد. گاهی بوی بد از بینی منشاء می گیرد.
بیماریهای متعددی سبب ایجاد بوی بد دهان می شوند .از جمله این بیماری ها می توان موارد زیر را ذکر کرد:
1- بیماریهای دستگاه تنفسی مانند آبسه ریه و برونشکتازی.
2- عفونت های دهان والتهاب لثه و دهان ویا پوسیدگی (کرم خوردگی) دندان ها.
3- نارسائی کبد ، نارسائی کلیه و کتو اسیدوز دیابتی.
4- عفونت سینوس ها و بیماری های بینی و بیماریهای لوزه .
5- بیماریهای گوارشی مانند دیورتیکول مری، سرطان مری از نوع زِنکِر.
6- مسمومیّت با فلزات سنگین.
7- خوردن بعضی مواد غذائی مانند سیر.
8- باقیماندن مواد غذائی بین دندانهای سالم و رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان که از شایعترین علل هالیتوزیس می باشد.

نوع بوئی که از دهان استشمام می شود ممکن است ما را به علّت بیماری ایجاد کننده بو راهنمائی کند. مثلاً اگر بوی ادرار از دهان کسی استشمام شد ممکن است ، نارسائی کلیه داشته باشد. افردی که زیاد گرسنه باشند یا اینکه کتواسیدوز دیابتی دارند ، دهانشان بوی سیب گندیده (بوی استون) می دهد. در نارسائی کبدی بوی مخصوصی از دهان بیار استشمام می شود که پزشک آنرا می شناسد. در بیمار مبتلا به آبسه ریه دهان بوی مدفوع می دهد.در موارد دیگر بوی دهان خصوصیّت ویژه ای ندارد. بوی دهان اگر بعد از بیدار شدن از خواب شدید باشد و بعد از غذا خوردن کمتر شود ، به احتمال زیاد ازدهان یا گلو منشاء می گیرد.

اگر دجار مشکل بوی دهان هستید چند سطر زیر را حتماً بخوانید
• چنانچه سرفه ، خلط چرکی ، سینوزیت و سردرد ،ناراحتی کبدی یاکلیوی دارید ، به پزشک مراجعه کنید.
• اگر دندان خراب دارید، یازخم در دهان دارید یا اینکه لثه شما پیوره داردویا هنگام مسواک زدن از لثه شما خون می آید ، هر چه سریعتر به دندان پزشک مراجعه کنید.
• اگر سیگاری هستید ،همین امروز سیگار را ترک کنید.
• اگر هیچکدام از این موارد را ندارید ،و با اینکه مسواک می زنید باز هم از بوی دهان رنج می برید ، به نکات زیر توجّه کنید:

در مسواک زدن و بهداشت دهان و بینی خود ، دقّت بیشتری کنید.قبل از مسواک زدن حتماً از نخ دندان استفاده کنید. روش صحیح نخ دندان کشیدن را فرا بگیرید ، زیرا کشیدن غلط نخ دندان، ممکن است به لثه شما آسیب برساند. بلافاصله پس از غذا خوردن ، نخ دندان بکشید و مسواک بزنید. روزی دو بار مسواک بزنید. طریقه مسواک زدن صحیح را یاد بگیرید.از مسواک نرم استفاده کنید. روش مسواک زدن مهمتر از خمیر دندان است. پس از مسواک زدن دندان ها ، مسواک را چند بار روی زبان از عقب به جلو بکشید. کشیدن مسواک روی قسمت عقب زبان ممکن است ایجاد حالت تهوّع ( حالت به هم خوردگی ) کند، در این صورت سعی کنید با دندانهای خود این قسمت زبان را تمیز کنید.
نوع خمیر دندان خود را هر دو هفته عوض کنید.
با رعایت مورد فوق ، بیشتر افراد بهبود می یابند. چنانچه مشکل شما ادامه پیدا کرد ، به پزشک خود مراجعه کنید

چه موقع باید برای اولین بار کودک را نزد دندانپزشک برد ؟ آیا دندانهای یک کودک 3 ساله نیاز به استفاده از نخ دندان دارند ؟ از کجا باید بدانم اگر کودکم نیاز به ارتودنسی دارد ؟ خیلی از والدین در این مورد که چند بار باید کودکشان را نزد دندانپزشک ببرند مشکل دارند . آنها می دانند که باید مواظب دندان بچه ها باشند و از پوسیدگی دندانها جلوگیری کنند ولی نمی دانند که بهترین راه چیست .
مراقبت از دندانهای کودک را چه موقع باید شروع کرد ؟ بجاست که مراقبت از دندانهای کودک حتی قبل از رویش اولین دندان شیری آغاز شود . بخاطرداشته باشید که اگر شما نتوانید دندانی را ببینید ، دلیل عدم وجود دندان نیست . در حقیقت دندانها از 3 ماهه دوم بارداری شکل می گیرند . کودک شما در موقع تولد 20 دندان شیری دارد که حتی بعضی از آنها در آرواره رشد پیدا کرده اند . پاک کردن لثه کودک با یک دستمال مرطوب بعد از تغذیه می تواند در پیشگیری از آسیب ساختمانی به دندان که توسط باکتریها ایجاد می شود مؤثر باشد . وقتی که تعداد کمی از دندانهای کودک نمایان شد شما می توانید با یک مسواک نرم مخصوص کودک دندانهایش را مسواک کنید و یا با یک گاز در پایان روز آنها را پاک کنید .
• وقتی که والدین عادات خوب غذایی را در منزل رعایت نکنند بچه ها دچار مشکلاتی چون پوسیدگی و فساد دندانها می شوند .
• دادن بطری ( شیر ، آبمیوه و ... ) به کودک در موقع خواب شاید برای مدت زمان کوتاه راحت باشد اما اینکار برای دندانهای کودک مضر است . وقتی که شیرینی شیر یا آبمیوه برای ساعتها روی دندانهای کودک باقی بماند ، باعث خوردگی مینای دندان شده و شرایطی را ایجاد می کند که تحت عنوان سندرم شیشه شیر شناخته شده است . سوراخ شدن و تغییررنگ دندانی از علائم این سندرم است . در موارد شدید حفره هایی در دندانها ایجاد می شود که همه نیاز به پرکردن دارند تا وقتی که دندانهای دائمی کودک در بیابند . والدین و مربیان بچه ها باید به آنها کمک کنند و زمانی را برای مصرف نوشیدنی ها در نظر بگیرند .
کودک را نزد چه دندانپزشکی باید برد ؟
دندانپزشک متخصص کودک در ارتباط با طیف وسیعی از مشکلات دندانی در بچه ها آموزش دیده و می داند که شما را به متخصصین مختلف ارجاع دهد نظیر ارتودنتیست برای اصلاح بیرون زدگی دندانها یا جراحی دهان برای اصلاح مشکلات فک اهداف اولیه دندانپزشکان اطفال شامل ، پیشگیری ، متوقف کردن مشکلات دهانی قبل از پیدایش آنها و حفظ و مراقبت از دندانها و لثه در طی معاینات مداوم .
چگونه می توان از پوسیدگی جلوگیری کرد ؟
طبق نظر انجمن دندانپزشکان آمریکا زمان اولیه معاینه کودک توسط دندانپزشک همان بدو تولد اوست . در این معاینه دندانپزشک برای شما مسواک مناسب و تکنیکهای صحیح نخ کشیدن را توضیح خواهد داد . ( کودکی که 2 دندان قابل لمس در دهانش دارد باید از نخ دندان استفاده کند ) معاینات دندانپزشکی در مراحل اولیه به تشخیص مشکلات بالقوه دندانی کمک می کند و همچنین کودک شما به رفتن نزد دندانپزشک عادت کرده و ترسش کمتر می شود . وقتیکه همه دندانهای شیری کودک درآمد ( حدود 2-1/5) سالگی دندانپزشک احتمالاً در هر معاینه بصورت موضعی از فلوراید استفاده می کند . فلوراید باعث سختی مینای دندان می شود و از بیشتر مشکلات دهانی دوران کودکی جلوگیری می کند . پوسیدگی های دندانی در اثر باکتریها و باقی مانده غذاها بعد از خوردن ایجاد می شود . وقتی دندان با مسواک تمیز نشود . اسید روی دندان تجمع یافته منجر به نرمی مینای دندان می شود و یک حفره یا سوراخ ایجاد می گردد . استفاده منظم از فلوراید باعث سختی مینا می شود و آنرا در برابر نفوذ اسید مقاوم می سازد اگر آب مصرفی شما حاوی فلوئور نیست و یا از آبهای تصفیه شده استفاده می کنید از دندانپزشک خود بخواهید که از فلوراید مکمل برای شما استفاده کند . اگر چه که بیشتر خمیردندانها شامل فلوراید هستند ولی خمیردندان به تنهایی نمی تواند از دندان کودک محافظت کند .
• استفاده از مسواک به میزان حداقل 2 بار در روز و استفاده مرتب از نخ دندان به سلامت دهان و دندان کمک میکند . کودکان نباید از مقادیر زیاد خمیردندان استفاده کنند و به اندازه یک نخود برایشان کافی است . والدین همواره باید مراقب باشند که کودک به جای قورت دادن خمیردندان حتماً آنرا به بیرون تف کند .
• همزمان با رشد دندانهای دائمی علاوه بر فلوراید تراپی استفاده از فیشورسیلنت ( بستن عمق شیارهای سطح جونده ) توصیه می شود . اینکار از تجمع مواد غذایی و میکروبها و ایجاد پوسیدگی جلوگیری می کند .
• البته اینکار بدین معنا نیست که کودک بدون کنترل شیرینی بخورد و یا نخ دندان و مسواک استفاده نکند .
چه باید کرد اگر کودک دچار مشکل دندانی شود ؟
اگر شما مستعد خرابی دندان یا بیماری لثه باشید . کودک شما ممکن است بیشتر در معرض خطر باشد . لذا گاهی اوقات حتی کوشا بودن در امر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نیز نخواهد توانست از پوسیدگی دندان جلوگیری کند . اگر کودک احساس درد دندان دارد باید حتماً به دندانپزشک مراجعه کرد . درد دندان می تواند علامتی از پوسیدگی باشد که نیاز به درمان دارد . در اکثر موارد برای پرکردن دندانهای دائمی از آمالگام استفاده می شود البته از مواد همرنگ دندان ( کامپوزیت ) هم امروزه استفاده می شود . در موارد شکستگی ها ، پوسیدگی های شدید ، بدشکلی دندانی انتخاب دندانپزشک کودک روکش های Steinliss steel است که از گسترش پوسیدگی ها جلوگیری می کنند . همزمان با رشد کودک ممکن است که شما نگران جویدن و صافی دندانهای او باشید . امروزه درمانهای ارتودنسی بشکل سیم های فلزی بودکه خیلی هم نگران کننده به نظر می رسید ولی این روش دیگر مرسوم نیست .استفاده از مواد پلاستیکی جایگزین روش قدیمی شده دندانپزشکان میدانند که دستکاری دندانها در سنین پایین خیلی آسانتر و مؤثرتر از سنین بالاست در بچه های کوچکتر نیاز به ارتودنسی کوچکتر است و از ارتودنسی در سنین بالا پیشگیری می کند . در موارد نادر ( معمولاً وقتی مشکل پیچیده دندانی مطرح باشد ) دندانپزشک توصیه می کند که از یک متخصص بیهوشی عمومی همراه با جراح فک استفاده شود . کودکان را به استفاده از وسایل حمایتی حین ورزش تشویق کنید تا از صدمات جدی دندانی پیشگیری شود . همزمان با رشد کودک و بسته به نظر دندانپزشک معاینات روتین از هر 3 ماه یکبار تا یکبار در سال را داشته باشید . مصرف مواد شیرین را محدود کنید و بطور منظم از مسواک و نخ دندان استفاده کنید . همکاری شما با دندانپزشک کودک کمک خواهد کرد که سلامتی دندانهای کودک حفظ شود و کودکتان زیباتر بخندد .