جهان آفرینش و بدن انسان از چهار عنصر آتش - آب - خاک - هوا تشکیل شده است.
1- آتش = منبع حرارت، گرما و خشکی است (گرم و خشک)
2- خاک= منبع فلزات و املاح است (سردو خشک)
3- آب= منبع تری و خیسی است (سرد وتر ) دو، سوم بدن انسان و کره زمین
4- هوا= منبع گازها و تنفس (گرم و تر)
در قدیم این چهار عنصر را دربدن انسان (اخلاط اربعه) می نامیدند.
1- صفرا= ترشحات کبد در کیسه صفرا جمع می شود و زرد است (کرم و خشک)
2- سودا= رسوبات خون (سردو خشک)
3- بلغم= سیستم لنفاتیک یا ایمنی بدن است. مثل سفیده تخم مرغ(سردو تر)
4- خون= گلبولهای قرمز(گرم و تر)
یکی از دوعامل مهم در سلامتی انسان تعادل PH خون است (اخلاط اربعه) PH خون به طور معمول باید بالای 7 باشد (4/7 - 2/7) اگر بالاتر از این عدد باشد خون قلیایی (گرم) شده و اگر پاییتر از 7 باشد خون اسیدی(سرد) شده و در هر دو حالت سلامتی مختل شده و درصورت ادامه این وضعیت فرد به اغما میرود.
- وقتی صفرا(آتش) بالا باشد PH بالای 5/8 است زیر دنده ها داغ است و فرد انگار همیشه دو درجه تب دارد. لبها دچار خشکی و ترک است. پوست سر شوره میزند، کبد خراب شده و از شدت حرارت پوست بدن میسوزد.
- در سودا(خاک) PH زیر 6 است و فرد همیشه احساس سرما و یخ زدگی میکند.
- اگر بلغم(آب) بالا باشد چشم ها پف کرده فرد بی حال است و در مفاصل ایجاد میشود که علت آن خوردن زیاد سردی هاست(مثل ماست) بلغم که یاد شد، گلبولهای سفید در بدن افزایش یافته است. (بدن انسان اقدام به خودکشی کرده) عدم استفاده درست از آب باعث بیماریهای بسیاری در بدن میشود. با غذا آب خوردن- آب یخ خوردن- یک دفعه سرکشیدن آب باعث بیماری میشود. آب را در سه مرحله و جرعه جرعه بخورید. (نیم ساعت قبل از غذا و 5/2 ساعت بعد از غذا)
- مواد سدیم دار(تر) و مواد پتاسیم دار(خشک) باید در بدن حالت تعادل باشد. سدیم زیاد بعث تجمع آب در بافت ها شده ( بدن ورم میکند) فشار خون بالا میرود و ادرار بند می آید. ولی پتاسیم باعث دفع آبهای زیادی بدن میشود. پتاسیم در میوه جات است و بخصوص در ته خیار- کاهو - مغز بادام و موز به وفور یافت میشود.
1- صفرا زیاد شد دهان تلخ میشود (بیقراری - تند تند کار کردن)
2- خون زیاد شد دهان شیرین میشود.
3- بلغم زیاد شد دهان ترش میشود(بیحالی)
4- سودا زیاد شد دهان شور میشود(افسردگی - گریه زیاد- کابوس دیدن)
این اخلاط اربعه باید در بدن به حالت تعادل باشد که در طب قدیم مزاج می نام
