فلج بِل عبارت است از فلج یا ضعف در یک طرف صورت. این فلج به احترام پزشکی که برای اولین بار آن را کشف و توصیف کرده نامگذاری شده است. شروع آن ممکن است ناگهانی باشد یا اینکه پس از چندین روز اتفاق بیافتد. در اکثریت بیماران، پیش از بروز آن یک مشکلی وجود داشته است، مثلاً استرس، خستگی، سرماخوردگی، یا خشکی گردن یا شانه در طرفی که فلج صورت قرار است اتفاق بیافتد. در این فلج، عصب هفتم جمجمهای و آن دسته از عضلات صورت که توسط آن عصبدهی میشوند دچار مشکل شدهاند.
علایم شایع
فلج ناگهانی در یک طرف صورت، از جمله فلج عضلات پلک
درد در پشت گوش در طرف مبتلا
از بین رفتن خطوط طبیعی و بیحالت شدن یک طرف صورت
هماهنگ نبودن دوطرف صورت به هنگام خنده یا اخم کردن
سرازیر شدن آب دهان
تغییر در حس چشایی، و ترشح بزاق یا اشک (گاهی)
علل
ناشناخته است. فلج احتمالاً در اثر تورم عصب هفتم به وجود میآید. تورم عصب هفتم نیز ممکن است به علت یک ویروس، بیماری خود ایمنی، یا کاهش جریان و فشارخون در عصب هفتم به هنگام عبور آن از میان استخوان گیجگاهی (یکی از استخوانهای جمجمه) باشد.
عوامل افزایش دهنده خطر
قرار گرفتن در معرض سرما
پیشگیری
در حال حاضر نمیتوان از آن جلوگیری کرد
عواقب مورد انتظار
فلج بل آزاردهنده است، ولی خطرناک نیست. میزان آسیب به عصب تعیینکننده میزان بهبودی است.
بهبود تدریجی و مدت زمان آن متغیر است، گاهی تا چندین ماه
فلج خفیف صورت معمولاً در عرض چند ماه کاملاً بهبود مییابد. فلج شدید صورت نیز در 90%-80% موارد کاملاً بهبود مییابد.
در مواردی که بهبودی کامل رخ ندهد، گاهی با کمک جراحی میتوان ظاهر صورت و کار عضلات آن را بهتر کرد
عوارض احتمالی
تحریک و اذیت شدن چشم یا حتی صدمه به چشم، زیرا چشم به خوبی بسته نمیشود و در معرض گرد و غبار و آلودگی قرار میگیرد. اگر به نحوی از چشم محافظت به عمل نیاید، امکان دارد روی قرینه زخم ایجاد شود.
خرابی دندان و بیماری لثه به علت کاهش ترشح بزاق و مشکل در جویدن
مشکلات روانی و از دست دان عزت نفس
درمان
- امکان دارد گاهی سیتی اسکن یا ام.آر.آی، و آزمایشات جهت رد سایر علل وارد آمدن فشار به عصب هفتم (عصب صورتی) توصیه شوند.
- امکان دارد آزمایشات الکتریکی (الکترومیوگرافی) روی عصب هفتم انجام شوند تا میزان آسیب به عصب مشخص گردد.
- اگر درد وجود دارد، ناحیه دردناک را دوبار در روز گرم کنید. یک حوله کوچک را که در آب گرم خیس خورده است را بچلانید و هر بار 15 دقیقه روی ناحیه دردناک بگذارید. در این حالت چشمان خود را بپوشانید یا ببندید.
- اگر نمیتوانید چشمان خود را خوب بندید، از محافظ چشم از جنس پلاستیک، شبیه آنچه شناگران به چشم میکنند، استفاده کنید. به این ترتیب، چشم شما از آلودگی، گرد و غبار، و خشکی محافظ میشود. این وسیله در مغازههای ورزشی یا عینک فروشیها در دسترس هستند.
- در شب و به هنگام خواب، از پوشش مخصوص استفاده کنید که باعث بسته شدن پلک میشود. به این ترتیب، چشم مرطوب باقی میماند و محافظت میشود. گاهی استفاده از پوشش به هنگام روز هم لازم میشود.
- با برگشت تدریجی قدرت عضلات، صورت را ماساژ و ورزش دهید. عضلات پیشانی، گونه، لبها، و چشمان را با کمک کرم یا روغن ماساژ دهید. عضلات ضعیف را نیز در جلوی آینه ورزش دهید. چشمان خود را باز و بسته کنید، چشمک بزنید، بخندید و دندانهایتان را نشان دهید. ماساژ و ورزش عضلات صورت را چند بار در روز و هر بار به مدت 20-15 دقیقه انجام دهید.
- دندانهای خود را بیشتر مسواک کنید و لابهلای آنها نخ دندان بکشید تا دهان، بهداشت بهتری داشته باشد.
- جراحی روی عصب صورتی (نادر)
داروها
قطره چشمی متیل سلولز برای سلامت و حفاظت چشمی که مرتباً در معرض محیط اطراف است.
مصرف کوتاه مدت داروهای کورتیزونی معمولاً برای کاهش تورم و التهاب عصب مبتلا مفید است.
فعالیت
فعالیتهای عادی خود را ادامه دهید. استراحت کمکی به بهبود فلج بل نمیکند.
رژیم غذایی
اغلب باید رژیم سبکی مدنظر قرار گیرد
میخچه یا پینه عبارت است از ضخیمشدگی یا برجستگی لایههای خارجی پوست، که معمولاً روی نواحی استخوانی مثل مفاصل انگشتان پا به وجود میآید.
پینه عبارت است از ضخیمشدگی بدون درد پوست که در اثر فشار یا تحریک مداوم به وجود میآید. میخچه مفاصل انگشتان پا و پوست بین انگشتان پا را درگیر میکند در حالی که پینه میتواند در هر نقطهای از بدن به وجود آید، به خصوص دستها، پاها یا زانوها، که مرتباً تحت فشار یا تحریک هستند.
علایم شایع
میخچه: یک برجستگی کوچک و دردناک روی کناره یا روی مفصل انگشت پا. میخچه معمولاً 10-3 میلیمتر قطر و هستهای سفت دارد.
پینه: یک ناحیه ناصاف و ضخیم شده پوست که به دنبال فشار یا تحریک مداوم به وجود آمده باشد
علل
میخچه و پینه برای محافظت پوست در برابر آسیب ناشی از تحریک مداوم (اصطکاک یا فشرده شدن) به وجود میآیند. فشار باعث میشود سلولهای ناحیه تحت فشار با سرعت بیشتری تکثیر یابند و رشد کنند، که این امر باعث به وجود آمدن رشد خارج از اندازه بافت به صورت برجستگی میشود.
عوامل افزایش دهنده خطر
کفشهایی که برای پا نامناسب هستند و پا را میزنند.
داشتن مشاغلی که در آنها دستها یا زانوها تحت فشار هستند، مثل نجاری، نویسندگی، نوازندگی گیتار، و کاشی کاری
پیشگیری
از پوشیدن کفشهایی که پا را میزنند خودداری کنید.
از فعالیتهایی که باعث وارد آمدن فشار مداوم به نواحی خاص پوست میشوند خودداری کنید.
در صورت امکان، از وسایل حفاظتکننده مثل دستکش یا زانوبند استفاده کنید.
عواقب مورد انتظار
اگر علت زمینهساز شناسایی و حذف شود معمولاً قابل معالجه است. البته باید سه هفته به آن فرصت داد. اگر علت زمینهساز حذف نشود، عود ضایعه حتی در صورت درمان محتمل است
عوارض احتمالی
کمر درد، زانو درد، درد مفصل ران، یا درد مچ پا در اثر غیرطبیعی راه رفتن فرد به علت درد یا ناراحتی شدید ناشی از فشار آمدن به ضایعه.
درمان
منشا وارد آمدن فشار را در صورت امکان حذف کنید. کفشهایی که پا را میزنند را دور اندازید.
از بالشتکهای مخصوص میخچه یا پینه برای کاهش فشار وارده به ناحیه درگیر استفاده کنید.
ناحیه ضخیم شده پوست را با سنگ پا مالش دهید تا تدریجاً پاک شود. از تیغ برای برداشتن آن استفاده نکنید. قبل از مالیدن سنگ پا، ناحیه مربوطه را در آب گرم خیس کنید تا نرم شود.
جراحی ندرتاً انجام میشود. با جراحی، علت زمینهساز برطرف نمیشود، و تشکیل جوشگاه در محل زخم جراحی با درد همراه است و ممکن است روند التیام را نیز دچار مشکل سازد.
داروها
پس از تراشیدن لایههای فوقانی میخچه یک یا دو بار در روز، روی آن پماد 5% یا 10% سالیسیلیک بمالید. سپس آن را با چسب بپوشانید.
ندرتاً از تزریق کورتیزون در میخچه یا پینه برای مهار یا درد استفاده میشود.
فعالیت
فعالیتهای عادی خود را با رو به بهبود گذاشتن علایم از سر گیرید.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمیشود
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان میخچه یا پینهای دارید که علیرغم خود درمانی برطرف نشده است. اگر در اطراف میخچه یا پینه، هرگونه علایم عفونت، مثل قرمزی، تورم، درد، گرما، یا حساسیت به هنگام لمس، به وجود آید